NGAHYANGNA PAJAJARAN

Ngahiyangna Pajajaran
Pun ! Sapun !
Ka Pupunclak Agung Pamunjung
Anu Agung Sang Rumuhun
Hiyang Guru Agung Pangruhum
Anu Nunggal di Kalanggengan
Anu Langgeung dina Nunggalna
Anu Ngabogaan Sakabeh Alam
Anu Ngabogaan Sakabeh Jagat
Paralun ! Sapun !
Ka sakur anu diluhur
Ka Guru Hiyang Nunggal
Ka Dewa nyangking Kawening
Ka Dewa ngagem Wewenang
Ka Dewa nunggal Kawasa
Ka sakabeh
Nu kumelip, nu arusik, nu ngawararuga
Dina wujud sewing-sewangan
Nu ngagelar, nu ngarumpay
Nu narangtung, nu ngagantung
Nu ngagulung, nu narangkub
Nu nangkarak, ku ngarambat
Ka sakabeh
Nu kadeuleu teu karasa
Nu kaambeu teu kadeuleu
Teu kadeuleu tapi aya ….
Ka sakabeh
Nu ngaredag, nu lumampah
Harirup jadi pangeusi
Nyaricingna jagat ieu, alam ieu
Paralun
Sabab kaula eundeuk nyatur
Nyatur pantun nu buhun
Haneuleum tunda karuhun
Hanjuaneun anu marapay …. !
Paralun
Matak kaula
Ku sabab
Pajajaran dijieun carita
Tapi disilok
Ku anu sarieun
Dipajarkeun mumuja Dewa
Jeung direka dirarobah
Dijarijieun-jieun
Ka nu gariruk …. !
Jeung ku sabab
Kaula nyaho
Engke jaga
Baris datang deui jelema
Loba menak loba pangkat
Harayang diaraku deui
Rawayan ti Pajajaran
Paralun ….
Paralun !
Jin
Iblis
Setan markayangan
Ipri
Onom
Dedemit
Jeung jurig nyiliwuri !
Rampes nun !
Lalinggih !
Ulah arobah tina sila
Ulah arusik tina calik !
Bandungan dina jajaran
Jajaran darekan karuhun
Sebab kaula
Eundeuk jajararkeun carita
Carita
Ti baheula Pajajaran
Ngajajarkeun jeujeur sajati
Nu asalna
Lain beunang ngareka-reka
Tapi
Di geularkeun ku karuhun
Kana hate nu rancage
Hate saha ?
Hate Sunda
Nu sundana dina dani
Nu danina dina hirup
Nu hirupna sagala samar
Nu samarna ngalaman deui
Ngalaman jaman cara baheula
Boga Raja heunteu sulaya
Paralun !
Bandungan !
Urang kocapkeun !
Kocapkeun !
Di nagara Pajajaran
Lain Pajajaran nu kiwari !
Pajajaran geh anu baheula !
Nu jadi Raja ?
Gagah sakti kaliwat saking
Nya Dia
Anu ngarana
Prabu Siliwangi
Ari anakna ?
Lobana tili kali salawe
Da boangan
Biangna geh
Saratus punjul satengah !
Tunda !
Urang nyaritakeun hiji anak inyana
Nu sakti ngala ka aki
Nu gagah ngala ka bapa
Ari ngarana ?
Ki Hiyang Santang Aria Cakrabuana !
Euweuh pantar
Euweuh tanding !
Nyarita inyana ka si Lengser
Uwa uwa !
Ngaing the ayeuna mah
Cukup elmu jeung pangweruh !
Tapi hate ngaing heunteu betah jasa !
Sabab
Geus lila euweuh teunggeulaneun
Geus lila euweuh sepakeun
Euweuh sanagara
Euweuh musuh ngajak rusuh !
Kumaha lawan the
Ngan tinggal sia bae uwa ?
Kuamaha amin ngaing nyaba jauh
Nyiar lawan di nagara deungeun ?
Ceuk si Lengser
Ulah aden ulah !
Ceuk ki Santang
Ku nahaeun diulah-ulah ?
Ceuk si Lengeser
Sabab amun aden miang ka buana luar
Ka nagara nyabrang lautan
Engke dimana aden mulang
Pajajaran the ngan kari ngaran !
Tapi dasar peuteukeuh
Teu beunang diulah – ulah
Nya miang inyana ka nagara sabrang lautan !
Tunda !
Urang lajeung …
Paralun
Keun Ki Santang sina nyabrang !
Kocapkeun ayeuna di karaton !
Karaton mana ?
Karaton Pajajaran
Karaton Pajajaran geh nu baheula !
Nu kiwari geus euweuh urut-urutna acan !
Datang cenah hiji utusan
Mawa surat tilu gembolan !
Ceuk Raja
Lengser !
Ceuk si Lengser
Ke heula !
Ceuk Raja
Kunahaeun make keheula ?
Ceuk si Lengser
Bisi tutung !
Pais bakatul
Deuk nyuguhan semah !
Ceuk Raja
Heu’euh
Beusi tutung !
Balikuen
Laju dia ka dieu
Pariksa ku dia eta utusan !
Ceuk si Lengser
Wah !
Teu mudu dipariksa deui
Kula mah nenjo jelema
Sarua jeunh neuleu manggis !
Nyaho ti cupat
Nyaho di eusi
Irung kitu mah
Geus tangtu moal nyalahan deui
Dicicingna sagede lelejing
Dimotahna bisa sagede honje
Panjangna bisa sa asta leuwih !
Ceuk Raja
Lain jelema !
Suratna ku dia pariksa
Laju si Lengser mariksa surat
Lobana tilu gembolan !
Mariksa …
Mariksa …
Lilana
Tilo poe tilu peuting !
Awahing ku tunduh
Jeung loba teuing surat nu di pariksa
Si Lengser jadi nundutan
Nundutan bari ngelay !
Lay lay
Laaaaaaaaay !
Lay keuna surat
Lay keuna baju
Lay keuna mata ucing
Nu ngaringkuk dina tumpukan surat !
Laaaay…lay…lay…laaaaaaaaay !
Ceuk Raja
Teuin !
Da kula mah
Apan teu bisa maca !
Ceuk si Lengser
Kadieukeun !
Tah eta,
Nu aya gambarab bentang eujeung bulan !
Dorolong Raja maca surat
Maca barian edeg
Da ngarana geh Raja !
Bunclik !
Molotot ……
Mani sagede – gede kenong
Da ngarana geh mata Raja !
Ceuk Raja
E eh, e eh !
Ngomongna bari tetenjrag
Tetenjrag datang ka eundeur
Brong breng brang
Sora ti dapur
Tetenong ragag ti pago
Da ngarana ge tetenjrag Raja !
Ceuk Raja
Lengser !
Ceuk si Lengser
Sumuhun dawuh !
Ngomongna barian nyembah
Ngan nyembahna bari peureum !
Awahing ku tunduh !
Ceuk raja bari tetenjrag
Brong bring brang
Sora ti dapur
Bareok pago
Rungkad hau….
Da ngarana geh tetenjrag Raja !
Ceuk Raja
Lengser !
Ieu surat dijempolan
Ku Raja sebrang kulon !
Geuning
Bet ngajak rusuh !
Ceuk si Lengser
Bebetkeun baeee !
Maenya Raja eleh ku surat !
Si Lengser ngomong bari nyembah
Nyembah barian tukusruk
Awahing ku tunduh
Deuleu !
Ceuk Raja bari tetenjrag
Borobot dapurna runtuh !
Da ngarana geh tetenjrag Raja !
Deuleu !
Ceuk dina surat
Ngaing kudu di sundatan !
Mun teu nurut
Pajajaran baris dipagang
Ceuk si Lengser
Ulah Gusti !
Ulah daek disundatan !
Beusi disapatkeun !
Kara ngajak perang mah
Lawan baeeeeeee…..!
Si Lengser ngomongna bari nyembah
Nyembah na bari ngaringkuk
Awahing ku tunduh
Ambek Raja kabina-bina
Matana mani molotot
Molotot bubucelikan
Cara keuyeup ngadeuleu keukeuk !
Raja tetenjrag deui
Nenjrag deui, nenjrag deui !
Mani eundeur sanagara
Da ngarana geh tetenjrag Raja ieuh !
Pating dorokdok balandongan
Pating bareok lawang saketeng !
Awahing ku tunduh !
Lengser !
Ceuk Raja bari tetenjreg deui
Borobot
Bareok
Dorokdok
Hag siah,…….
Beak tah ayeuna mah ka imah mitoha-mitohana !
Nya eundeuk dikumahakeun ?
Da ngarana geh tetenjreg Raja !
Tunda …
Lajeung batur !
Lajeung
Ceuk Raja
Lengser !
Ngaing teu mudu nurut !
Hayuh
Takol bende !
Kumpulkeun sakabeh balad
Urang layanan anu nantang !
Korejat
Si Lengser ngorejat barian heuay
Heuayna bari kuliat
Kuliatna sabari peureum
Awahing ku tunduh
Korejat
Torolong……..
Si Lengser ngajol ti kolong bale
Karep inyana deuk nabeyh bende,
Lumpatna sabari peureum……
Awahing ku tunduh !
Dar der dor tarang tidagor
Barenjol sagede jengkol
Baruk pager diteumbrag
Berewk jamangna soek !
Tapi si Lengser lumpat terus
Bongan parenta Raja
Dimudukeun nabeuh bende
Nya lumpat
Lumpat ka saung bende
Ngan lumpatna sabari peureum
Awahing ku tunduh !
Nya karuhan
Mimiti anu kadupak
Nini-nini deuk ngisikan
Laju
Aki-aki deuk ka cai
Mani kababayan !
Laju ngadupak deui
Saung lisung pipir imah
Bareok borobot gubrag !
Rubuh saung lisungna !
Heu !
Gubrag !
Si Lengser kaurugan saung !
Korejat !
Torolong
Si Lengser lumpat deui
Lumpatna nyunyuhun hateup
Lain hiji hateup, dua hateup
Tapi hateup sasaungeun !
Si Lengser lumpat
Lumpat lumpat !
Lumpatna sabari peureum
Nya karuhan ngadupak deui !
Mimiti tukang ngurut
Balik ngurut nu kalingsir
Laju tukang endul
Nyuhun tutut deuk ka pasar
Laju tukang ttampayan
Datang
Ngan kari hiji anu weuteuh buleudna !
Nyaeta
Beuteung tukang tampayan !
Ngan dosol……..!
Si Lengser lumpat terus
Lumpatna lumpat dines
Nu ngajagang
Ditarajang
Nu ngajentul
Disurudug
Anu malang
Tangtu di teunggar !
Da keur lumpat dines !
Limpat dines mah sejen deui
Heunteu cara lumpat biasa lumpatna oge mudu sabari
Tanggah da ngarana ge lumpat dines
Ari sabari peureum geh, teu matak nahaeun
Sabari peureum geh meunang
Asal gagah bari tanggah beee !
Jeung teu meunang luak-lieuk komo sumpang-simpang mah !
Mun aya nu ngahalangan ?
Mun aya nu ngagolan ?
Amun munding ?
Ancur di tampiling
Amun badak ?
Bakal ucutan kabeh tulang-tulangna
Amun jelema ?
Tanggung ngan kari ngaran !
Kumaha amun imah ?
Nya nyooooooompor ka kolongna ……!
Tapi
Sanajan lumpat na lumpat dines oge
Ari sabari peuereum mah
Nya heunteu ka deuleu ku si Lengser
Aya regag ngajagang tengah jalan
Laju ngait keuna samping si Lengser !
Reg !
Rendeg !
Samping si Lengser ngait keuna regang !
Tapi lantaran keur lumpat dines
Inyana heunteu meunang eureun
Si Lengser lumpat dines
Lumpat bari ngabedol samping
Tapi samping
Ngait pageuh kana regang
Ari regang ?
Ngait deui keuna rujuk !
Nya atuh kajadianana
Bolonjon beee si Lengser lesot tina samping
Cara kumang tinggaleun imah !
Inyana lumpat terus
Lumpatna bobongkokan !
Sabana ?
Kajeun teuing ti tukang mah,
Asal ulah tembong nu ti hareup beee…….!
Nya karuha !
Ting ceukeukeuk nu nareuleu
Ear budak ararempak
Ting cikikik nini-nini
Rame budak pada surak
Nareuleu burut si Lengser
Mani heran cara berenuk !
Si Lengser lumpat terus ….
Eureun-eureun soteh
Inyana narajang tangkal jambe
Mani nileup !
Lain tangkal jambe nu nileup
Tapi si Lengser !
Nileupna tilu tileupan !
Tapi heran bolor inyana mah peureum terus !
Nya atuh deuk dikumahakeun ari tunduh kenah mah !
Laju inyana rumpu-rumpa
Nya aya anu karampa ….
Karampa gugulantungan
Piker si Lengser
Bende leutik !
Kajeun leutik geh
Asal bende ….. !
Laju ditakol !
Aeh aeh ceuk inyana
Bet bende ngaberele ?
Ari bray the mata inyana dibeuntakeun
Mani ngabuncelik
Ceuk si Lengser bari gigisik
Singaing singaing !
Lain bende
Geuning kanjut badot ki lebe !
Bende mah euweuh
Mending geh ku lisung !
Laju nitah ngumpulkeun lisung
Saban lembur tujuh lisung
Laju si Lengser nihtir
Nihtir !
Nihtir !
Nihtir teu eureun-eureun
Dua poe jeung sapeuting !
Eureun-eureun soteh
Geus euweuhan tabeuheun
Ancur lisung jadi suluh
Ledis ka gaganden-gagandenna !
Laju inyana culak-cileuk
Sugan mitoha inyana aya deukeut….
Teunggeuleum………..!
Tidinya
Si Lengser ngadeuheus ka Raja
Leumpang na bari nyegegeng
Bujurna songgeng ka kenca
Cangkengna bengkok ka kenca
Taktakna dengdek ka kenca
Leungeuna kengkong ka kenca
Jeung mata teleng ka kenca
Urut nihtir beurang peuting
Ceuk Raja
Kumaha Lengser ?
Beres ?
Ceuk si Lengser
Beres !
Kitulah
Lilana satengah bulan mah
Di salikur lembur bakal mahal beas !
Ceuk Raja
Baruk mahal beas ?
Ceuk si Lengser
Sabab euweuh nu narutu
Lisungna ledis kabeh dipake nihtir !
Ceuk Raja
Ngaing teu nguruskeun beas
Nanya ogeh urusan perang !
Ceuk si Lengser
Komo eta mah !
Leuwih ti beres !
Samemeh nihtir ogeh
Balad geus taratonjolan
Hayang paheula-heula perang !
Ceuk Raja
Hade ari kitu mah !
Urang papag nu deuk ngarugrug !
Tapi
Teu hade
Mun perang di jero dayeuh !
Sabab
Montong teuin elehna
Najan di unggulna ge
Loba banda kari urutna !
Nya eta
Kaluluh ti waktu tarung
Hade urang nyabrang
Perang di tegalan anu lega !
Tunda …
kocapkeun !
Balad Raja Sunda keur nyabrang !
kabeh nyabrang
ka peuntas ciliwung anu wetan
ka tegalan anu lega !
nyabrang saurang
nyabrang dua urang
nyabrang saaleutan
nyabrang aleut-aleutan !
laju arunggah ka tegalan
ngagoan musuh nu eudeuk ngarugrug !
kocapkeun musuh geus datang
der perang !
perang, perang !
perang, batur, perang !
Raja Sunda,
perang na rosa jasa
Nu gagah
dilawan gagah !
Nu sakti
dilawan sakti
Nu parinteur
dilawan ku akal !
karuhan anu barodo mah !
ku popolotot
mani marodol
ku sentak
mani jalengker !
nu ngarugrug di awut awut
nu ngahurup di awut awut
kabeh di awut awut
mani paburisat …. !
Kai Cakra
Kai Jaya
Kai Asep
Kai Tubagus
Kai Mahmud
Wah Mahmud
Wah Bakar
Embah Anis
Embah Anom
Nu kasohor di Nagara sabrang kulon
kabeh mundur dibuburak !
Nu ti kulon mabur ka kulon
Nu ti kaler mabur ka kulon
Nu ti wetan mabur ka kulon
Nu ti kidul mabur ka kulon
marabur acir-aciran
digogogan ku anjing kicik!
tunda deui !
keun sina acir-aciran ka kulonkeun !
Urang kocapkeun ayeuna di Nagara sabrang kulon !
Raja Banten ngeunah jasa angen neuleu kabeh
Papatih inyana geus marulang deui !
ceuk Raja Banten :
He, patih – patih, kumaha beres ?
ceuk Uwah bakar :
beres, beresna mah !
ceuk Raja Banten :
disundatan ?
ceuk Uwah bakar :
puguh baeeeee …. !
ceuk Raja Banten :
saha ?
ceuk Uwah bakar :
ya kula !
ceuk Raja Banten :
dasar sia mah
teu uyahan ti barang datang
ngaing mah nanya geh Pajajaran !
di sundatan ku dia ?
ceuk Ki Tubagus :
boro-boro deuk beunang disundatan !
kalah kah inyana deuk nyundatan deui kula kabehan !
komo si Lengser mah,
nyundatan teh deuk make kakatua !
ceuk Raja Banten :
Astagfirulloh al hadim !
amun kitu
bener gagah
bener sakti tah kapir teh !
amun kitu ngaing mudu menta bantu
ka Raja Wetan
jeung
ka Raja Sultan di Cirebon !
Kai Cakra !
dia nu bisa ngapak mega,
geura bawa ieu surat ka Raja Demak
kocapkeun bae
Kai Cakra anggeus miang
heunteu kacaturkeun di jalanna
ngan kacatur inyana geus balik deui di Banten !
mawa surat
surat ti Raja Demak
surat ti Raja Sultan di Cirebon
ngabejakeun pada eudeuk ngaririm balad !
urang kocapkeun deui bae,
balad-balad urang wetan mani ngarul
di kokolot ku :
Embah Pringpitu
Seh mahmut
Embah Rekso
Seh Mustakim
Embah Joyo
Jeung
Mas Kromo alias Ngapdulirakman !
Tunda heula
Keun sina ting alabrul ka Pajajaran !
Urang kocapkeun ayeuna Pajajaran !
Ngangkeng sora bende
Bende batur bende !
Aya naeun aya naeun ?
Aya naeun nyah ?
Di handapeun guntung nu tujuh
Si Lengser keur nagog sabari edeg !
Ret inyana ka kenca
Ret ka katuhu
Ret ja ruhur ……
Gurubug inyana lumpat
Bari leungeun acung-acungan :
Ampuuunn Gusti ampun !
Ceuk Raja urang :
Kumaha Lengser ?
Ku naha dia ampun – ampunan ?
Ceuk Si Lengser sabari tanggah :
Deuleu !
Deuleu ituh !
Matapie di kalang lima !
Raja tanggah !
Patih Tanggah !
Juragan Demang tanggah
Saeusi Karaton pada tanggah !
Ngan Pa Jaro heunteu tanggah
Da inyana mah anggeus bongkok mani bengkung !
Nu sejenna mah pada taranggah
Kabeh pada tanggah
Sadayeuh pada tanggah !
Neuleukeun matapoe dikalang lima
Mimiti kalang matapoe
Laju kalang beureum
Laju kalang bodas
Laju kalang biru
Laju kalang hejo
Pang luarna
Kalang bodas !
Ceuk Raja :
Lengser !
Tetela !
Eta the kila-kila heunteu hade !
Urang mudu ngeli !
Tapi jigana moal aya waktu pieun bebenah !
Hayuh !
Bawaan banda ngaing ka dieu !
Urang sumputkeun !
Di jero leuwi Kipatahunan !
Laju Si Lengser bebenah !
Ngawadahan !
Ngawadahan sakur anu dibenahan
Dating teu kaitung loba na wadah
Loba keneh nu can kawadahan !
Beak pieun ngawadahanana !
Ti dinya
Durugdug Si Lengser mudun
Bari manggul bari nanggung
Bari mikul bari nyuhun
Bari ngelek bari ngegel
Ngagusur sabari nyurung
Nyenyered sabari lumpat !
Salumpat laju ngahenghap
Kadia laju ngarenghap
Da mawa sakalikeun
Lobana salawe gardueun !
Awahing ku loba – lobana nu dibawa
Si Lengser n amah heunteu ka deuleu
Anu kadeuleu ugag igeug
Nyurungkuy bari tutubruk
Cara gunung nu keur pindah
Ngan unggalan pa unggul unggul
Tetanong jeung kaneron
Nyusun keuna kepek jeung boboko
Nyiru sosog jeung kempis
Nyusun ruhur dina karung
Awahing ku loba teuin nu mawa
Si Lengser teu katembong jalan
Nya lumpat the
Salumpat – lumpatna !
Nya karuhan …………………………….
Loba karung keuna rujuk
Loba wadah keuna regang
Loba babawaan anu murag
Patulayah sapanjang jalan !
Tah, eta sabab sabab na
Dating ka kiwari
Paleubaheun leuwi sipatahunan
Sok katarembong nu aneh aneh !
Tembong soteh
Ka anu kaberenehan ………………… !
Sakapeung ngarupa sintung
Padahal eta the Kujang
Sakapeung ngarupa kalayak
Padahal eta the panitih daun
Tina emas sapuluh real
Sakapeung sok jiga oray
Padahal konkorong rante
Sakapeung jiga titinggi
Padahal mah geulang koroncong
Malah sakapeung mah
Sok jiga samak
Anu anyar sarta rubak
Tah
Anu kitu eta mah ulah dicarokot
Sabab eta mah
Lulut samak !
Ari anu pang lobana tembong
Loba batu patulayah
Tapi diantara
Sok aya batu mustika
Anu hade perbawana
Pieun dagang pieun gawe
Pieun tani jeung ngajampe !
Ngan bae
Teu beunang dibawa sombong
Agul –agul jeung umaing !
Saha anu mahiwal
Engkena baris kalindihan
Mun teu owah
Sok ngajubleug
Laju modar karasad !
Tunda deui !
lajeung nu pondok saeuncan perang nu kaduwa !
…………
Keun sina marulung mustika !
Ayeuna urang kocapkeun sisi leuwi !
Ceuk Raja :
Buru Lengser buru!
Deuleu ituh kalang di langit !
Si Lengser laju tanggah !
Burulu ………………
Nyiru karung jeung boboko
Nu disuhun patumpuk tumpuk
Burulu murag ti hulu
Veuk Si Lengser :
Ituh ituh !
Itu kalang laleungitan !
Deuleu !
Mimitina luar nu bodas
Laju kalang nu hejo
Kari kalang anu beureum
Bodas eujeung biru
Deuleu !
Leungit nu biru na
Kari beureum eujeung bodas !
Ambuing !
Leungit kalang bodas!
Kari beureum !
Lkalang beureum !
Buru Gusti buru !
Geus sumputkeun !
Laju Si Lengser eujeung Raja
Nyahiar lebah anu singkur
Nu bumi moal kapanggih
Ka sakur nu lain mudu manggihanana !
Laju
Wur wuuur
Wur di awur awur
Sakabeh bawa Si Lengser !
Ngan Si Lengser nu nyaksian
Ngan Si Lengser anu nyaho
Palebah lebah mana ……. !
Laju ceuk Raja :
He Leuwi Lipatahunan !
Ieu kawula mihape !
Ampihan !
Engke
Mun geus neupi ka mangsana
Ku dia bikeun deui
Ka nu jauh tapi deukeut
Anu deukeut tapi jauh !
Dia bikeun ka inyana !
Iraha mangsa na ?
Engke
Mun majang jadina pare
Mun beas dibeuli ku emas
Mentas ngadeug deui balekambang
Angeus Ki Pare nu sapasang
Tetengger ti Lawang Gintung
Dituar Raja panyelang !
Engke
Ka dieu bakal dating hiji jelema
Nu ku ngaing dicirian
Heunteu jeneng jadi Raja
Sebut buta tapi neuleu !
Ari hirup ?
Balangsak euweuh kaboga
Dihina ku tatangga
Heunteu boga loba batur
Tapi
Diajenan ku nu jarauh !
Tah ka inyana dia bihkeun !
Sabab inyana
Nu baris nukuykeun deui
Raja – Raja Pajajaran !
Ayeuna ngaing mihape !
Sabab ieu kila – kila
Geus nuduhkeun jalan lalakon
Boa – boa
Pajajaran bakal pindah alam !
ajeung batur !
bari nanggoan pindah alam !
kocapkeun balad Banten
nu ngarugrugna
bari naggoan balad ti wetan !
balad Banten ting araleut
ngaleutna barian surak !
dipapag ku Si Lengser !
dipapag ku balad Si Lengser !
burubul musuh ti kaler
dipapag ku balad Si Lengser !
burubul musuh ti kudul
eudeuk nyabrang ti pinanggading
eta mah dipapag na
ku Ki Raden Bagus Setra
nu di bantu
ku Rakean incu Si Lengser
der perang
perang, batur, perang deui !
perang na rosa jasa !
kadeuleu ku Si Lengser aya nu ngaringkang
jangkung kuru, kulit hideung
kawahuan ku Si Lengser
tina tapak luah dina jubah inyana !
ceu piker Si Lengser :
tuh inyana si Langkawarah !
nu ti heula ngabedol kanjut !
ti heula sia make sorban
ayeuna sia make kopeah beureum
jiga petasan kari nyeuneut
tapi ngaing moal pangling !
der perang !
Si Lengser jeung nu jangkung kuru
Perangna rosa jasa
Saling cabok, saling takol
Saling sered, saling gegel
Saling kadek, saling nyekek
Sa;ing rawel nu dibunian !
Perang, perang !
Perang sakuriling bungking !
Ngan Raja urang masih keneh keur ngawurkeun !
Perang, batur, perang !
Si Lengser perang na rosa !
Dating ka wayah serangenge nyorot manceran !
Ceuk nu jangkung hideung :
Ke, eureun heula !
Ceuk Si Lengser :
Kunaha eureun heula ?
Ceuk nu jangkung hideung :
Ayeuna wayah lohor !
Ngaing mudu salat heula !
Ceuk Si Lengser :
Jor !
Laju nu jangkung hideung the salat lohor
Ari Si Lengser ?
Inyana mah mumuluk heula
Mani beak tilu boboko !
Anggeus salat, anggeus mumuluk
Der perang deui !
Ceuk nu jangkung hideung :
Wani ?
Ceuk Si Lengser :
Wani !
Der gulungan deui
Jiga munding digulung lutung !
Perang rada lilaan
Dating ka wayah sarangenge dengkek ka kulon
Ceuk nu jangkung hideung :
Ke, eureun heula !
Ceuk Si Lengser :
Ku naha eureun heula ?
Ceuk nu jangkung hideung :
Ayeuna wayah asar !
Ngaing mudu salat heula !
Ceuk Si Lengser :
Jor !
Nu jangkung hideung laju salat asar
Ari Si Lengser ?
Inyana mah ngagidig ka sisi susukan
Ngawelu, mani tujuh tumpukan !
Anggeus nu salat, anggeus nu ngawelu
Laju pahareup – hareup
Pahogor hogor cara kunyuk !
Ceuk nu jangkung hideung :
Wani ?
Ceuk Si Lengser :
Puguuuuuh !
Nya der perang deui !
Perang na leuwih rosa !
Saling banting, saling tampiling !
Saling gorogod punduk ku haneu !
Dating ka wayah sarengenge eundeuy surup !
Ceuk nu jangkung hideung :
Ke, eureun heula !
Ceuk Si Lengser :
Eureun deui ?
Ceuk nu jangkung hideung :
Heu’euh !
Ayeuna geus wayah magrib
Ngaing seuk salat heula !
Ceuk Si Lengser :
Los !
Ongkoh meujeuhna sanekala
Beusi katonjok jurig !
Nu jangkung hideung laju salat
Si Lengser laju sila tutug
Sila tutug mencetan bitis !
Ari silana ?
Gigireun anu keur salat !
Saha nu nyaho perang dijaman baheula ?
Perang jaman baheula mah teu cara perang jaman kiwari !
Ceuk nu jangkung hideung :
Wani ?
Ceuk Si Lengser :
Keneh !
Nya der perang deui !
Ngan perangna heunteu lila
Sabab matapoe anggeus surup
Geus teu puguh deudeuleuan !
Ceuk nu jangkung hideung :
Ke eureun heula !
Ceuk Si Lengser :
Teu deuk !
Ma enya aya perang eureun-eureunan ?
Pamali nyong
Mantak panjang teuin lalakon !
Ceuk nu jangkung hideung bari tulak cangkeng :
Najan perang ogeh
Ari aturan agama mah
Ayeuna geus wayah isa
Ngaing mudu salat !
Ceuk Si Lengser bari tulak cangkeng :
Sia, perang teh pieun Agama ?
Dewek ogeh perang teu pieun Agama !
Ceuk nu jangkung hideung :
Mantakna geh !
Ceuk Si Lengser bari mandelik :
Salat mah urusan Agama,
Perang mah urusan Nagara
Perang sia ngan urusan Agama
Tapi perang dewek
Pieun Agama jeung Nagara !
Ceuk nu jangkung hideung :
Hade ngaing teu meunang salat !
Tapi perangna mudu eureun heula
Urang tuluykeun isukan bae !
Ceuk Si Lengser bari tutunjuk :
Ku naha mudu isukan bae ?
Ceuk nu jangkung hideung :
Geus powek jasa !
Geus teu kadeuleu !
Ceuk Si Lengser :
Damaran !
Laju nyieun obor !
Ari Si Lengser mah
Oborna the diselapan cabe rawit
Lobana setengah kaneron !
Atuh barang geus disundut the
Nu dieungkung hideung
Bolor inyana mani peuriheun
Jeung laju kabesekan terus !
Der perang deui
Perangna mawa obor
Saling sundut saling puput
Saling sundut keuna kanjut !
Lajuna mah
Nu hideung the kawalahan
Lain kawalahan perang na
Tapi kawalahan ku gigisik
Kabesekan jeung ngolol leho
Jeung teu eureun eureun sisiduen !
Barang keur kabesekan deui
Laju inyana ditubruk ku Si Lengser
Laju di tileupkeun
Digulung ku jubah na inyana keneh
Digubeud dijieun buntelan
Dipangkekna nya ku tasbe !
Ceuk Si Lengser bari nyerengeh :
Hag, siah !
Montong teuin salat subuh, salat isa geh
Moal sia bias di Pajajaran !
Laju buntelan dibalangkeun !
Tapi lantaran Si Lengser
Geus meh beak tanaga
Nya buntelan the
Murag na heunteu sabaraha jauh !
Muragna digunung sinalang kiwari !
Ngagulutuk nyangsang di lebak !
Nya jadi sasakala engkena
Di suku eta gunung
Loba cawene
Nu ku bapa arinyana
Dilakiankeun ka semah marake jubah !
Si Lengser laju ngingking
Ngagidig ka sisi Sipatahunan !
Ngagidik sabari keupat
Keupatna keupat nu gagah
Iket campay dina taktak
Cara jawara meunang perkara !
Ceuk Si Lengser :
Mantah geh
Ari urusan Agama
Dijieun lulugu
Pieun ngurus nagara the
Tah
Sok kitu jadina
Cara si hideung tadi !
Agama mantak cambal
Engkena jadi kawalat !
Nagara teu matak beres
Engkena jadi pajeujeut !
Urusan Agama jeung urusan Nagara
Teu meunang di campur aduk
Hadean mah direndengkeun
Tapi
Ulah patumpang – tumpang
Mun Nagara geus pajeujeut
Ulah Agama dijieun gagaman
Pieun ngabereskeun nu pabeulit
Tapi
Mun nu pabeulit haying leungit
Nu pajeujeut haying udar
Nu di jieun gagaman teh ulah Agama
Tapi
Gagaman anu gede
Takolkeun ka anu arumangkeuh
Ari kuring bias ngaheunteuk Nagara !
Si Lengser ngagidig terus
Ngagidig na gancang teuin !
Laju we inyana tikudewat keuna areuy ………
Gabut !
Gorolong bae inyana ka landeuhkeu,
Ka lebahan Raja anu keur ngawur !
Tunda heula !
Pun Sapun ka Pamunjung di Mandala Agung, ka Mandala Pangungahan, ka sakabeh nu kadeuleu teu karasa, nu kaambeu teu kadeuleu … Paralun !
Wilujeung weungi batur, di powek mongkleng di damaran ku bulan sapasi urang lajeung lalakon Ngahyangna Pajajaran/Pajajaran Seren Papak dina Pantun Bogor
Lajeung !
Urang kocapkeun sisi leuwi Sipatahunan
Raja urang keur ngawurkeun
Awurkeunana saeutik deui
Barang deuk ngawurkeun deui
Kadeuleu ku inyana
Sisi leuwi sabrang wetan
Dina ruhur tangkal jati
Aya nu keur ngintip ….
Ceuk Raja :
E eh aya manusa !
Gorobas
Gubrag !
Gorolong jiga kadu murag asak
Reg,
Eureun hareupeun Raja
Rorowesan jiga peusing !
Ceuk nu jiga peusing :
Lain Gusti !
Ieu mah Si Lengser, nun !
Mantas miceun buntelan !
Ceuk Raja :
Ngaing geus nyaho dia lain manusa !
Dia the Si Lengser
Tapi itu tuh !
Di sabrang wetan aya nu ngintip
Urang jieun lutung bae kituh ?
Ceuk Si Lengser :
Ulah Gusti ulah !
Sabab lutung mah aya kokodna !
Inyana tangtu geus neuleu
Engke dimana urg geus euweuh
Tangtu inyana ujap-ajap
Ngemukan di ieu leuwi
Keun kumaha kula bae
Gusti mah geura ka tonggoh
Tuh, musuh geus nanyakeun Gusti !
Laju Si Lengser nyokot popongkol howe
Gedena sagede cangkeng banteng !
Laju dipalengpengkeun !
Keuna ka nu keur ngintip
Palebah beungeut inyana pisan !
Beletak !
Gajabag !
Nu dipelengpeng salin rupa
Inyana jadi kalong !
Tah eta sabab-sababna
Matak neupi kiwari
Kalong teh
Jeding bungusna !
Ceuk Si Lengser :
Bongan sorangan
Neuleukeun lain deuleun sia !
Tapi najan geus kadeuleu
Sungut sia moal bisa nyarita
Kokod sia moal bisa nyokot !
Ayeuna sia jadi kalong
Tetep enggon sia dina tangkal !
Engeke
Di mangsa nu bakal kasorang
Sia bisa jadi jelema deui
Tapi engke !
Amun ieu Nagara jadi sampalan
Sisi leuwi ngadeg lembur
Wetaneun kandang kebo bule
Tah di eta lembur
Sia bakal ngarunjakeun deui turunan
Tapi tingkah laku inyana
Heunteu beda tina kalong !
Malah engke deui
Bakal aya turunan sia !
Nu ngarana oge
Si kalong !
Laku lampah inyana
Heunte beda tina kalong !
Ah eta sabab sababna nepi ka kiwari di kebon gede hutan samida loba bae kalong !
Urang tunda deui !
Urang kocapkeun Raja urang !
Inyana unggah ka tonggoh
Laju nyabrang
Der perang !
Rosa jasa
Leuwih rosa ti nu ti heula !
Raja urang perang ngaganda !
Inyana dihurup ku :
Kai Cakra
Kai Jaya
Kai Asep
Kai Tubagus
Jeung dua bengkong
Uwah mahmud
Uwah bakar !
Tapi Raja Sunda heunteu keder
Beuki loba nu ngahurup
Meni rosa perangna Raja urang !
Datang ka eta genep jawara kulon jeung wetan
Perangna mani enggeh-enggehan !
Ting gulilap kolepat pedang
Ting jeleger sora tampiling
Ting jalegur sora paneunggelan !